Azospermi Nedir? Nedenleri, Tanı ve Tedavi Yöntemleri

Tüp bebek tedavilerinde erkek kısırlığının en önemli nedenlerinden biri azospermidir. Erkeklerde hiç sperm hücresinin bulunmaması anlamına gelen bu durum, modern teknikler sayesinde artık çözümsüz değildir. 20 yıllık tecrübesiyle Op. Dr. Murat Özel, azospermi hastalarına umut olmakta ve kişiye özel tedavi planları sunmaktadır.

Azospermi Ne Demektir?

Sözlük anlamıyla azospermi, menide hiç sperm hücresinin bulunmamasıdır. Bu durum, erkeklerin %1’inde, çocuk sahibi olamayan çiftlerin ise yaklaşık %10-15’inde görülür.
Azospermi, “gizli bir durum” olabilir; çünkü dışarıdan bakıldığında bir belirti vermez ve genellikle çocuk sahibi olamama şikâyetiyle yapılan testlerde ortaya çıkar.

azospermi-nedir

Azospermi Türleri

Azospermi iki ana gruba ayrılır:

  1. Obstrüktif Azospermi:

    • Sperm üretimi normaldir, fakat sperm kanallarında bir tıkanıklık olduğu için meniye ulaşamaz.

    • Doğuştan kanalların yokluğu, enfeksiyonlar, cerrahi müdahaleler (örneğin fıtık ameliyatı) gibi nedenlerle oluşabilir.

  2. Non-obstrüktif Azospermi:

    • Sperm üretimi ya çok azdır ya da hiç yoktur.

    • Genetik faktörler, hormon eksiklikleri, testislerde hasar veya radyasyon gibi nedenlerle meydana gelir.

Azospermi Nedenleri

Azospermiye neden olabilecek birçok durum vardır. Başlıca nedenler:

  • Genetik Faktörler: Y kromozomu mikrodelesyonları, Klinefelter Sendromu

  • Hormonal Bozukluklar: FSH, LH ve testosteron dengesizlikleri

  • İnmemiş Testis: Çocuklukta tedavi edilmeyen inmemiş testis durumu

  • Enfeksiyonlar: Özellikle kabakulak virüsü sonrası gelişen testis enfeksiyonları

  • Cerrahi Müdahaleler: Fıtık veya varikosel ameliyatları sonrası oluşan kanal hasarları

  • Radyasyon veya Kemoterapi: Testis fonksiyonlarını bozabilir.

Azospermi Tanısı Nasıl Konur?

Tanı için birkaç aşamalı değerlendirme yapılır:

  • Spermiogram Testi:
    En az 2 kez yapılan sperm testi sonucunda menide hiç sperm bulunmuyorsa azospermi tanısı konur.

  • Hormon Testleri:
    FSH, LH, testosteron, prolaktin ve TSH gibi hormonlar ölçülür. Özellikle yüksek FSH seviyesi sperm üretiminde ciddi bir soruna işaret edebilir.

  • Genetik Testler:
    Karyotip analizi ve Y kromozomu mikrodelesyon testleri yapılır.

  • Ultrason ve Fizik Muayene:
    Testis boyutları, epididim ve vaz deferens gibi kanalların yapısı incelenir.

Sperm Bulma Yöntemleri

Azospermi tanısı alan hastalarda çocuk sahibi olma şansını artırmak için sperm arama yöntemleri uygulanır:

TESE (Testiküler Sperm Ekstraksiyonu)

  • Ameliyatla testis dokusundan küçük örnekler alınır.

  • Alınan dokular mikroskop altında incelenerek sperm aranır.

  • Genellikle non-obstrüktif azospermi hastalarında uygulanır.

TESA (Testiküler Aspirasyon)

  • Testisten ince bir iğne yardımıyla doku çekilir ve sperm aranır.

  • Obstrüktif azospermilerde veya daha önceden sperm üretimi saptanan hastalarda tercih edilir.

Mikro-TESE (Mikroskopik Testiküler Sperm Ekstraksiyonu)

  • Yüksek çözünürlüklü cerrahi mikroskop altında testis içindeki sperm üreten odaklar bulunur.

  • Özellikle non-obstrüktif azospermide altın standart kabul edilir.

  • Mikro-TESE sayesinde sperm bulma oranı diğer yöntemlere göre daha yüksektir ve testise zarar verme riski daha düşüktür.

Op. Dr. Murat Özel, mikro-cerrahi teknikler konusunda uzmanlaşmış olup, mikro-TESE işlemini başarıyla gerçekleştirmektedir.

Azospermi Tedavisinde Başarı Şansı

  • Eğer sperm bulunursa, tüp bebek tedavisi (ICSI yöntemiyle) ile döllenme sağlanabilir.

  • Mikro-TESE ile sperm bulunma oranı %40-60 arasında değişebilir.

  • Genetik veya hormonal bozukluklara bağlı durumlarda başarı oranları farklılık gösterir.

Özellikle genetik faktörler söz konusuysa, çiftlere preimplantasyon genetik tanı (PGT) önerilebilir.

Azospermi Hakkında Sık Sorulan Sorular

1. Azospermi tamamen tedavi edilebilir mi?
Her zaman değil. Ancak çoğu hastada sperm bulup tüp bebek tedavisiyle çocuk sahibi olmak mümkündür.

2. Azospermi tanısı alan her erkek çocuk sahibi olamaz mı?
Hayır, birçok hastada cerrahi yöntemlerle sperm bulunabiliyor ve tüp bebek şansı oluşuyor.

3. Mikro-TESE ağrılı bir işlem midir?
İşlem genel anestezi altında yapılır. Hasta işlem sonrası birkaç gün içinde günlük hayatına dönebilir.

4. Testis biyopsisi sonrası sperm bulunmazsa ne olur?
Duruma göre hormon tedavileri ya da başka tedavi planları uygulanabilir. Sperm donasyonu gibi alternatif yöntemler de danışana sunulabilir.

5. Tedavi süreci uzun mu sürer?
İlk tanı ve test aşaması 2-4 hafta sürerken, sperm bulma ve tüp bebek aşaması toplamda birkaç ayı bulabilir.

Azospermi, doğru teşhis ve gelişmiş cerrahi teknikler sayesinde artık büyük ölçüde çözülebilen bir problemdir.
20 yıllık deneyimiyle Op. Dr. Murat Özel, azospermi hastalarına kişiye özel, bilimsel ve umut dolu çözümler sunmaktadır.

Çocuk sahibi olma hayalinizi ertelemeyin. Bilgi ve randevu için bizimle iletişime geçebilirsiniz.